-
1 πρόσθεν
πρόσθεν, ion. u. poet. auch πρόσϑε (vgl. Lob. Phryn. 284), – a) als praepos. = πρό, c. genit., – 1) vom Orte oder Raume, vor; Hom., Hes. u. Folgde; bes. vor Einem, zu seinem Schutze, zu seiner Vertheidigung, (σάκος) τὸ πρόσϑε στέρνοιο φέρων, Il. 7, 224. 16, 321; ὅςτε ἑῆς πρόσϑεν πόλιος λαῶν τε πέσῃσιν, der für die Vaterstadt fällt, Od. 8, 524; Il. 21, 587, draußen, vor, πυλάων, πόλιος, 7, 145. 22, 464 u. sonst; Aesch. Spt. 507; u. übh. von der nächsten, unmittelbaren Nähe, Il. 19, 13; πρόσϑε ποδός, 23, 877; νῆσός τις ἔστι πρόσϑε Σαλαμῖνος τόπων, Aesch. Pers. 439, vgl. Eum. 46; εἰς τὸ πρόσϑεν σφῶν ϑεῖναι ἐπὶ τὴν γῆν, Plat. Rep. X, 618 a; Phil. 62 e. – 2) von der Zeit, vor, eher als, πρόσϑ' ἄλλων, eher als die Andern, Il. 2, 359; ἐάνπερ δεῠρ' ἐμοῠ πρόσϑεν μόλῃ, Aesch. Pers. 521; ἐμοί τε καὶ τῷ πρόσϑ' ἐμοῠ κεκτημένῳ, Soph. Phil. 769. – Zuweilen steht πρόσϑεν seinem gen. nach, Il. 4, 54. 16, 833; τῶν πρόσϑ' Ἰαπετοῖο πάϊς ἔχετ' οὐρανὸν εὐρύν, Hes. Theog. 746. – Πρόσϑεν ἑσπέρας, Xen. Cyr. 7, 5, 43. – b) häufiger als adv. ohne Casus, – 1) räumlich, vor, vorn; Hom. oft, auch bei Verbis der Bewegung, nach vorn, vorwärts, ἵππους πρόσϑε βαλεῖν, die Pferde vorwärts treiben, Il. 23, 572; auch πρόσϑε βαλεῖν = zuvorkommen, einholen, 23, 639; πρόσϑεν ἔχειν, zum Schutze vorhalten, Hom. oft c. dat., πρό σϑε δέ οἱ δόρυ τ' ἔσχε καὶ ἀσπίδα, ihm zum Schutz, Il. 5, 300 (ein dat. steht auch dabei, als dat. commodi zu fassen, Il. 20, 95, ἥ οἱ πρόσϑεν ἰοῠσα τίϑει φάος, u. Od. 5, 452, πρόσϑε δέ οἱ ποίησε γαλήνην); so auch Tragg.: πρώρα πρόσϑεν ὄμμασιν βλέπουσ' ὁδόν, Aesch. Suppl. 697; ὀλίγον τοῦ ποιήματος εἰς τὸ πρόσϑεν προελϑών, Plat. Prot. 339 b; ἡ εἰς τὸ πρόσϑεν κίνησις, Bewegung nach vorwärts, Tim. 40 b; παραγενέσϑαι εἰς τὸ πρόσϑεν, Xen. An. 3, 4, 38; εἰς τὸ πρόσϑεν προϊέναι, 2, 1, 2 u. Folgde, wie Pol. u. Plut. Uebtr., εἰ τοὺς ὄπισϑεν εἰς τὸ πρόσϑεν ἄξομεν, d. i. vorziehen, Soph. Ai. 1228; vgl. λέκτρα πρόσϑεν ϑήσειν λόγχης, Eur. Hec. 131; αἰσχρὰ κέρδη πρόσϑε τοῠ καλοῠ ζητεῖν, frg.; so πρόσϑεν ποιεῖσϑαι, Plat. Legg. V, 732 b; ἥ τι τῶν ὑστέρων εἰς τὸ πρόσϑεν τιμαῖς τάτ-τουσα, III, 697 c; u. so auch Folgde. – 2) von der Zeit, vormals, ehedem, zuvor; Hom. u. Hes. oft; οὐ πρόσϑεν, nicht eher, nicht früher, Od. 17, 7; οἱ πρόσϑεν ἄνδρες, die Männer der Vorzeit, Il. 9, 524; oft Tragg.: οὓς πρόσϑε Μαραϑὼν βαρβάρων ἀπώλεσεν, Aesch. Pers. 467; u. bei subst., τῶν πρόσϑε πόνων μνασαμένα, der frühern Leiden, Suppl. 51; τὸ πρόσϑεν, τὰ πρόσϑεν, Hom. u. Folgde, wie Aesch. Ag. 19. 1409; πρόσϑε ποτέ, Pind. Ol. 11, 31; πρόσϑε – πρίν, P. 2, 91 (vgl. Xen. Cyr. 6, 4, 11); auch πρόσϑεν ἤ, Soph. O. R. 736. 852; auch auf die Zukunft bezüglich, πότερα τἀμαυτοῠ κακὰ πρόσϑεν δακρύσω, O. C. 1257; τοῦ πρόσϑε Κάδμου, O. R. 268; auch τὸν πρόσϑε γεννηϑέντα, den ältern, O. C. 375; τὴν πρόσϑεν ἄνασσαν, Eur. Hec. 61; οἱ πρόσϑεν εἰρηκότες, Plat. Conv. 194 e; ἐν τῷ πρόσϑεν u. ἐν τοῖς πρόσϑεν, in dem Frühern, oft, wie ὁ πρόσϑεν λόγος, Xen. An. 3, 1, 1; ἡ πρόσϑεν ἡμέρα, 2, 3, 1; οἱ πρόσϑεν ἄρχοντες, 3, 2, 31; im Ggstz von τότε, Cyr. 1, 4, 25, von νῠν, 8, 8, 4; οὐ πρόσϑεν πρίν, 6, 4, 11; τεϑνάναι πρόσϑεν ἤ, An. 2, 1, 10; wie Pol. 3, 109, 8.
-
2 πρόσθεν
πρόσθεν, and in Poets [full] πρόσθε, also in [dialect] Ion. Prose (Hdt.1.11, al., cf. ἐπίπροσθε); [dialect] Dor. and [dialect] Aeol. [full] πρόσθα A.D.Adv.153.20, E.M.424.12 (in elision πρόσθ', Alcm.73, Sapph.Supp.1.5); [dialect] Dor. also [full] πρόθεν (cf. ὄπιθεν), Greg.Cor.p.222S.: Adv.A as Prep. with gen.:I of Place or Space, before,στῆ πρόσθ' αὐτοῖο Il.5.170
;πεζὸς πρόσθ' ἵππων 13.385
, cf. 392, etc.; ;π. ποδῶν Od.22.4
, cf. Il.23.877; ἐκ δὲ τὼ ἀΐξαντε πυλάων π. μαχέσθην before, i.e. outside, 12.145, cf. 9.473;νῆσος.. π. Σαλαμῖνος τόπων A.Pers. 447
; π. Μυρμιδόνων πολεμιζέμεν in front of them, at their head, Il.16.220; ἐν τῷ π. τοῦ στρατεύματος in front of.., X.Cyr.5.3.52;εἰς τὸ π. τῶν ὅπλων ἐκαθέζοντο Id.An.3.1.33
;εἰς τὸ π. τινῶν θεῖναί τι ἐπὶ τὴν γῆν Pl.R. 618a
: with collat. notion of defence, [σάκος] πρόσθε στέρνοιο φέρων Il.7.224
;στὰς πρόσθεν νέκυος 16.321
; τάων οὔτοι π. ἵσταμαι I defend them not, 4.54: hence, for, on behalf of,π. φίλων τοκέων ἀλόχων τε καὶ υἱῶν 21.587
, cf. 16.833;ὅς τε ἑῆς π. πόλιος λαῶν τε πέσῃσιν Od.8.524
.2 with Verbs of motion,π. ἕθεν φεύγοντα Il.5.56
, 80, 20.402;π. δὲ κί' αὐτοῦ 15.307
.3 metaph.,οὐδὲν ἐς π. κακῶν E.Hec. 961
: of preference,ἄγειν τινὰ π. τινός Id.Ba. 225
;π. τιθέναι τί τινος Id.Hec. 129
(anap.), cf. IG22.1299.58;αἰσχρὰ π. τοῦ καλοῦ ζητεῖν E.Fr.659.7
.II of Time, before,πρόσθ' ἄλλων Il.2.359
, cf.S.Ph. 778; τοῖιν δ' ἔγνω π. first of the twain, Il.13.66, cf. Hes.Th. 746;ἐμοῦ π. A.Pers. 529
;τοῦ χρόνου π. θανοῦμαι S.Ant. 462
;π. ἑσπέρας X.Cyr.7.5.43
.—The gen. sts. stands before πρόσθεν, Il.4.54, etc., cf. supr. When it seems to be folld. by a dat., this dat. must be connected with the Verb, and πρόσθεν taken as Adv., v. infr. B. 1.1.B as Adv.:I of Place or Space, before, in front,π. λέων ὄπιθεν δὲ δράκων Il.6.181
, Hes.Th. 323;π. δέ οἱ δόρυ τ' ἔσχε καὶ ἀσπίδα Il.5.300
, cf. 315;π. δέ οἱ ποίησε γαλήνην Od.5.452
;πρόσθ' ὁρόων θάνατον Il.20.481
; ὁ π. the front rank man, X.Cyr.2.2.8; τὰ π. ib.6.3.2; τὰ π. (sc. σκέλη ) the forelegs (of a horse), Id.Eq.1.12;ἡ χώρα ἡ π. Plb. 3.80.3
; προῆγε εἰς τὸ π. on, forward, Id.4.66.5;ἀεὶ τοῦ π. ὀρεγόμενοι Id.3.84.12
: with collat. notion of defence,π. σάκεα σχέθον Il.4.113
; ἥ τοι π. στᾶσα βέλος ἄμυνεν ib. 129.2 with Verbs of motion, before, in front,π. ἔφευγε 22.158
;ἥ οἱ π. ἰοῦσα 20.95
;π. ἡγεμονεύειν Od.22.400
, 24.155; ἵππους π. βαλεῖν, v. βάλλω A.11.5; ἐς τὸ πρόσθε παριέναι forward, Hdt.8.89;πάριτ' εἰς τὸ π. Ar.Ach.43
;εἰς τὸ π. προΐωμεν Pl.R. 437a
, etc.; μηδεμίαν αἰσχύνην π. ποιεῖσθαι allow to stand in the way, Id.Lg. 732b.II of Time, before, formerly, erst,οὗ καὶ π. ἀρίστη φαίνετο βουλή Il.7.325
, etc.;οὔποτε π. S.Aj. 318
;οὔπω π. X.An.5.4.18
;ἔτι π. Pl.Sph. 242d
;σμικρῷ π. Id.Lg. 969b
; οἱ π. ἄνδρες the men of old, Il.9.524;τοῦ π. Κάδμου τοῦ πάλαι τ' Ἀγήνορος S.OT 268
;ὁ π. γεννηθείς Id.OC 375
; ἡ π. the elder, E.Ph.58; of things, οἱ π. πόνοι the former, earlier labours, A.Supp.52 (lyr.);ἁ π. ἱππεία S.El. 504
(lyr.);ὁ π. λόγος Id.OT 851
;ἡ π. ἡμέρα X.An.2.3.1
, etc.; τὰ π. what was said above, Pl.Phdr. 238b; also τὸ π., as Adv., formerly, Il.23.583, Od.4.688; ταὐτὰ τῷ π. the same as before, Pl.Phdr. 241b;τὰ π. A. Ag.19
.C folld. by a Particle, πρόσθεν, πρὶν.. before.., mostly with a neg.,οὐ πρόσθεν.., πρίν γε.. με ἴδηται Od.17.7
, cf. X.An.1.1.10, Cyr. 1.2.8, etc.; οὐ π. πρὶν ἤ.. ib.1.4.23: without a neg.,π. πρὶν τυχεῖν Pi.P.2.91
: alsoπ. ἢ.. S.OT 736
, El.82, 1333; ποτιτάσσει.. μὴ π. ἐξελθεῖν ἢ τὰν ματέρα κατακάνῃ Anon.Mythogr. in PSI9.1091.3.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πρόσθεν
-
3 προσθεν
Iион. тж. πρόσθε adv.1) впереди, спередиπ. λέων, ὄπιθεν δὲ δράκων Hom. — (Химера) - спереди лев, а сзади дракон;
οἱ π. Hom., Xen. — передние ряды, передовые бойцы;τὰ π. σκέλη Xen. — передние ноги;τὰ π. Xen. — впереди лежащие местности;ἐς τὸ π. Soph. — вперед2) (тж. εἰς τὸ π. Plat. etc.) вперед(τοὺς ἵππους π. βαλεῖν Hom.)
3) раньше, преждеσμικρῷ π. Plat. — немного раньше;
οἱ π. ἄνδρες Hom. — жившие в старину мужи;ὅ π. Κάδμος Soph. — древний Кадм;ὅ π. λόγος Soph. — прежний рассказ;τῇ π. ἡμέρᾳ Xen. — накануне, вчера;πάντα τὰ π. Plat. — все вышеизложенное;μέ π. καταλῦσαι, πρὴν ἂν αὐτῷ συμβουλεύσηται Xen. — не вступать в соглашение прежде, чем он не посоветуется с ним4) скорее, лучше(π. ἂν ἀποθάνοιεν, ἢ τὰ ὅπλα παραδοῖεν Xen.)
II1) перед, впереди(πυλάων Hom.; Σαλαμῖνος τόπων Aesch.)
2) перен. впереди, выше(τιθέναι τί τινος Eur.)
3) раньше, прежде(ἄλλων Hom.)
τοῦ χρόνου π. Soph. — преждевременно;π. ἑσπέρας Xen. — до наступления вечера -
4 ΛΉΓω
ΛΉΓω (vgl. λέγω, legen), aufhören lassen, besänftigen, beruhigen; μένος, den Zorn stillen, Il. 13, 424; οὐδὲ Σκάμανδρος ἔληγε τὸ ὃν μένος, ἀλλ' ἔτι μᾶλλον χώετο, 21, 305; auch τινά τινος, οὐδέ κεν ἃς ἔτι χεῖρας ἐμὰς λήξαιμι φόνοιο, die Hände vom Morden aufhören lassen, Od. 22, 63. – Gew. intr., aufhören, Ggstz von ἄρχομαι, Il. 9, 97; ἀρχομένου δὲ πίϑου καὶ λήγοντος κορέσασϑαι, Hes. O. 366, wie Theocr. 17, 1 u. in Prosa, ἕωϑεν ἀρξάμενοι ἀκούειν τῶν προςιόντων οὐκ ἐλήξαμεν πρόσϑεν ἑσπέρας, Xen. Cyr. 7, 5, 42; sich legen, nachlassen, abstehen von Etwas, oft absolut, Il. 21, 248, λήξαντος οὔρου Pind. P. 4, 292, ψεκὰς δὲ λήγει Aesch. Ag. 1516, ὀξὺς νότος ἃς λήγει Soph. Ai. 251, πόνου λήξαντος Phil. 634, öfter, ἅμα τῷ τοῠ σώματος ἄνϑει λήγοντι Plat. Conv. 183 e; ἡ ἡμέρα οὕτως ἔληξε Xen. An. 7, 6, 6, u. sonst; εἴς τι, Her. 4, 39. – Häufiger c. gen., οὐδ' Ἀγαμέμνων λῆγ' ἔριδος, Il. 1, 319, er ließ nicht ab vom Streite, hörte nicht auf zu streiten, öfter χόλοιο, φόνοιο u. ä.; κλαυμάτων λήξασα τῶνδε, Aesch. Pers. 691; ἐξ ὅτου νέας τροφῆς ἔληξε, Soph. O. C. 340; ὕπνου, μόχϑου, Eur. Rhes. 71 El. 340; in Prosa sehr geläufig, τῆς ὀδύνης, ἔρωτος, Plat. Phaedr. 240 e 255 d; τῶν πόνων, Isocr. 1, 14; Sp., wie Pol. τῆς ἐπιβολῆς, 4, 82, 2. – Auch c. partic., Τρῶας δ' οὐ πρὶν λήξω ὑπερφιάλους ἐναρίζων, Il. 21, 224, ich werde nicht eher aufhören zu tödten, vgl. 9, 191 Od. 8, 87; εὖτ' ἂν φλέγων ἀκτῖσιν ἥλιος χϑόνα λήξῃ, Aesch. Pers. 357; οὐ λήξω τοὺς βόσκοντας ϑεραπεύων, Eur. Ion 182; οὔποτε λήγει κινο ύμενον, Plat. Phaedr. 245 c; Xen. Ages. 11, 2 u. Sp.
См. также в других словарях:
πρόσθεν — και δωρ. και αιολ. τ. πρόσθα και δωρ. τ. πρόθεν, πρόθθα και πρόστα Α Α (ως πρόθ. με γενική) Ι. τοπ. 1. μπροστά από κάποιον ή από κάτι (α. «νῆσος... πρόσθε Σαλαμῑνος τόπων», Αισχύλ.) β. «στῆ δὲ πρόσθ αὐτοῑο», Ομ. Ιλ.) 2. για κάποιον ή για κάτι,… … Dictionary of Greek